Zwarte eland spreekt

Zwarte Eland [1863-1950], ofwel Hehaka Sapa in zijn eigen taal, was de laatste grote ziener en medicijnman van de Oglala-Sioux. Zijn authentieke levensverhaal is opgetekend in «Zwarte Eland spreekt», », dat wereldwijd wordt beschouwd als het belangrijkste boek over de wijsheid, de spirituele tradities en de levensbeschouwing van de Native Americans. In het verhaal van Zwarte Eland speelt het magische visioen dat hem al op bijzonder jeugdige leeftijd werd geopenbaard een sleutelrol. In zijn onopgesmukte, beeldrijke taal, waarmee de oude sjamaan van de Oglala-Sioux rechtstreeks tot de lezer lijkt te spreken, verhaalt hij over de relatie van zijn volk met het mysterie van het leven, met de aarde en de lucht, met de wind en het hemelwater, met donderwezens en met regenbogen, met bizon, paard en adelaar. De jeugd van Zwarte Eland stond geheel in het teken van de wanhopige strijd tegen de blanken. Hij vocht mee in de Slag bij Little Big Horn, een van de laatste overwinningen die indianen behaalden op de expansieve westerse beschaving. Het wrede bloedbad van Wounded Knee overleefde hij ternauwernood. Inmiddels was de reputatie van Zwarte Eland als medicijnman gegroeid, en steeds vaker moest hij rituelen leiden om bij zijn volk nieuwe levenskracht op te wekken. Ook sloot hij zich nog aan bij de beweging onder de indianen die verkondigde dat het uitvoeren van de «geestesdans» zou leiden tot een betere toekomst. Zwarte Eland zag vele overeenkomsten tussen deze verlossingsleer en zijn eigen grote visioen. De dichter en indianen-kenner John G. Neihardt trok in het begin van de vorige eeuw door de eindeloze Noord-Amerikaanse prairies, op zoek naar de laatste resten van de samenleving der Native Americans. Het lot leidde hem naar het oude opperhoofd Zwarte Eland, die leefde in een schamele hut onder toezicht van zijn blanke overwinnaars. «Ga zitten, mijn zoon,» luidde diens groet, «Je bent op tijd gezonden. De ware en prachtige kennis die aan mij werd geschonken, is bedoeld voor alle mensen, maar zij zal verloren gaan […]. Jij bent gezonden om die kennis te redden.»