Omkapseling van jeugdigen / KOP-Serie / 25

De hulpverlening aan jeugdigen en hun opvoeders ondervindt veel maatschappelijke aandacht. De samenleving is zich er in toenemende mate van bewust dat een deel van de jeugd kampt met grote problemen. Het gaat daarbij om psychische problemen, gedragsproblemen, opvoedingsproblemen, leerproblemen, enzovoort. De jeugdzorg is erop gericht de bedreigde ontwikkeling van deze doelgroep in positieve zin te beïnvloeden. Dit gebeurt door een op de hulpvraag afgestemd hulpaanbod te doen. Onderzoek laat zien dat de geboden hulp er in het merendeel van de gevallen in slaagt de risico's te verminderen.
Een kleine groep jeugdigen die de samenleving voor een grote opgave stelt, betreft kinderen en jongeren met zéér sterk antisociaal en oppositioneel gedrag. Het gaat om jeugdigen die zich weinig tot niets lijken aan te trekken van hun omgeving. Het risico van maatschappelijk afglijden is bij deze minderjarigen levensgroot aanwezig. Wat de omvang van deze groep precies is, weten we echter niet. Ook kan de vraag niet goed beantwoord worden of het hulpaanbod dat beschikbaar is voor deze jeugdigen voldoet.

In de provincie Zuid-Holland hebben twee grote organisaties voor jeugdzorg - Bureaus Jeugdzorg Haaglanden/Zuid-Holland en Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs - de handen ineen geslagen om een antwoord op deze prangende vragen te krijgen. Op hun verzoek deed de Sectie Jeugdhulpverlening van de Universiteit Leiden onderzoek. Dit boek bevat de resultaten van deze studie. Via raadpleging van de literatuur, het interviewen van ervaringsdeskundigen en een uitgebreid dossieronderzoek komen zowel de aard en omvang van de problematiek van deze groep jongeren als de beschikbare en gewenste aanpak in beeld. Het onderzoek mondt uit in een aangepast werkmodel voor hulp en begeleiding: omkapseling van jeugdigen.

Over de auteur(s):
Marieke van den Berg, orthopedagoog, werkt als stafmedewerker in de Afdeling Onderzoek, Ontwikkeling en Opleiding van de Stichting Bureaus Jeugdzorg Haaglanden/Zuid-Holland. Erik Knorth, psycholoog, is als hoogleraar Orthopedagogiek verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Marc Noom, psycholoog, werkt als universitair docent in de Afdeling Orthopedagogiek van de Universiteit Leiden.