Lezen in de Lage Landen

In Lezen in de Lage Landen spreken Vlaamse en Nederlandse neerlandici en boekwetenschappers zich uit over het thema 'lezen' van Middeleeuwen tot heden. Lezen is voor menigeen een dagelijkse activiteit die zo vanzelfsprekend is dat we er nauwelijks nog bij stilstaan of op reflecteren, en dat terwijl de introductie van de digitale cultuur tot belangrijke verschuivingen leidt in ons leesgedrag. De 38 korte bijdragen die in deze bundel zijn verzameld geven in al hun gevarieerdheid - van middeleeuwse handschriften en vroege drukken tot digitale hulpmiddelen en bespiegelingen over de overgang van analoog naar digitaal lezen - een indruk van de hedendaagse stand van het leesonderzoek in de neerlandistiek en boekwetenschap. Inhoud: WIM VAN ANROOIJ/PAUL HOFTIJZER, Inleiding ERIK KWAKKEL, Lezen in de marge. Enkele ontwikkelingen in middeleeuwse boeken GEERT WARNAR, Hoe lees je een middeleeuwse dialoog? WYBREN SCHEEPSMA, Leven met de levens van de zusters. Greet Essinks versie van het zusterboek van Diepenveen FRANS A. JANSSEN, 'Liever foutloze dan mooie boeken' ASTRID C. BALSEM, Het vroegste secreetboek van de Antwerpse drukker Hans de Laet SYLVIA VAN ZANEN, De wereld van het boek in de correspondentie van de plantkundige Carolus Clusius ED VAN DER LIST, Leesvoer voor Van Leeuwen. Jan van Houts schoolboeken voor zijn kleinzoon AD LEERINTVELD, Uitgelezen vrienden. Constantijn Huygens over zijn lezen PAULA KONING, Belezen dwaasheid TON HARMSEN, Petrus Burmannus en de lezende vrouwen JEROEN SALMAN, Lezen in beeld. Prenten door de ogen van kinderen MARIJKE VAN DER WAL, Leesvoer in den vreemde. Kennis, stichting en vermaak in de late achttiende eeuw RIET SCHENKEVELD-VAN DER DUSSEN, Goed te lezen, ongelezen, nauwelijks te lezen. Delille's 'L'Homme des champs' vertaald door Brinkman-van Streek en haar concurrent Bilderdijk ELLEN KROL, Tussen de regels door lezen. Een explosief pamflet uit 1815 LOUIS PH. SLOOS, De brave jongeling op het veld van Waterloo. Leesboeken over de laatste veldtocht van Napoleon DICK WELSINK, 'Stalen van geestigen schrijfstijl'. J. Immerzeel Jr. als uitgever en samensteller van bloemlezingen RICK HONINGS, Een leesbibliotheekhouder op Begraafplaats Groenesteeg. Op zoek naar C.C. van der Hoek PIERRE DELSAERDT, Veertigduizend boeken op de Antwerpse Grote Markt. De winkelbibliotheek van Henry Ratinckx (1795-1866) LISA KUITERT, Lezen in de kolonie. Over de betekenis van leesgezelschappen in Nederlands Indië MARIEKE VAN DELFT, 'Op de Koninklijke Bibliotheek, waar ik een boek zocht, was men meer dan beleefd...' OLF PRAAMSTRA, Het leesgezelschap Verpoozing PETER VAN ZONNEVELD, Eigen haard is goud waard. Over François HaverSchmidt en de genoegens van het lezen in oude tijdschriften WIM VAN ANROOIJ, Betsy leest Pierre Loti. Tijdsverloop en actualiteit in Couperus' 'Eline Vere' WILLEM VAN DER MOLEN, Indische ABC-boekjes CLEMENS DE WOLF, 'Zoo'n Duhamel bv. vind ik, literair en menschelijk, een lapzwans'. Iets over het lezen van Franse literatuur in Nederland omstreeks 1930 EEP FRANCKEN, Wat moesten de Zuid-Afrikaantjes lezen? 'Voorgeskrewe boeke' 1938-1955 ANDRÉ BOUWMAN, Jan de Vries en de Bibliotheek der Nederlandse Letteren OTTO S. LANKHORST, Lezen onder het eten. Voorlezen in kloosterrefters TON ANBEEK, Hoe God verdween uit de jeugdliteratuur JOS NIJHOF, Vleugels krijgen. 'De zwaan' van Roald Dahl als voorleestekst in de klas LUDO SIMONS, Het korte leven van uitgeverij De Loze Vink TON VAN DER WOUDEN, Waar lezen toe leidt. John Donne aan de Amstel COR VAN BREE, Jezus op weg naar het huis van Jaïrus. Het verhaal van de twee dochters PAUL HOFTIJZER, Lezen in het Rijksmuseum ADRIAAN VAN DER WEEL, Lezen na de schermrevolutie JOSÉ DE KRUIF, De leesmens. De geschiedenis van een ziekte STEVEN CLAEYSSENS, Als machines beginnen te lezen KORRIE KOREVAART, Het funeraire boek. Boeken op de laatste rustplaats