Huasipungo

Het verhaal draait om een exploitatieplan voor de verwaarloosde haciënda van de grootgrondbezitter don Alfonso Pereira dat de aldaar wonende en werkende indianen - eigenlijk lijfeigenen zonder veel rechten - in nog onmenselijker omstandigheden brengt. Er breekt een wilde opstand uit wanneer zij beroofd dreigen te worden van hun huasipungo's, de kleine stukjes grond die hun zijn toegewezen en waarop zij hun voedsel kunnen verbouwen. Huastpungo is het verhaal over de Indianen die op de hoogvlakte van Ecuador als lijfeigenen moeten werken voor de grootgrondbezitter don Alfonso Pereira. Omdat deze diep in de schulden zit, sluit hij een contract met de gringo's (Noordamerikanen) die in de omgeving van zijn hacienda petroleum vermnoeden en die tevens de bossen willen exploiteren. De gringo's eisen van don Alfonso de aanleg van een weg om het gebied toegankelijk te maken. Voor dit gigantische karwei gebruikt don Alfonso de Indianen van zijn hacienda en ‘vrijwilligers’ uit de omliggende dorpen die zijn bondgenoten de burgemeester en de pastoor met drank en bedrog voor hem hebben geronseld. Een andere eis die de gringo's hebben gesteld, is de ontruiming van de huasipungo's op de rivieroever. De huasipungo is het stukje grond dat de Indiaan, in ruil voor zijn dagelijks werk op de hacienda, van de landheer in bruikleen krijgt om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien. Door een overstroming waaraan don Alfonso Pereira heeft meegeholpen, worden de Indianen van de rivieroever verdreven. Ten slotte wordt hun ook nog de ‘bijstand’, dat wil zeggen het recht om het afval van de oogst mee te nemen, ontnomen waardoor hongersnood ontstaat. En wanneer op last van de gringo's de overige huasipungo’'s met behulp van militairen worden ontruimd, komen alle Indianen onder leiding van Andrés Chiliquinga in opstand en verdedigen hun stukje grond tot de laatste adem. Jorge Icaza, geboren 10 juli 1906, behoort tot die LatijnsAmerikaanse auteurs die door de sociale realiteit van hun continent gemotiveerd worden om te schrijven, om te getuigen. In 1934 verschijnt zijn eerste roman Huastpungo, dat door zijn harde realisme een ware schok teweegbrengt. Het jaar daarop wordt dit boek in Buenos Aires bekroond.